Wat betekent de veranderende rol van voeding in de zorg voor de fysieke belasting in de instellingskeuken? Denk aan de invloed op het herstelproces van patiënten (ziekenhuizen) en op gezond blijven van cliënten (V&V). Maar ook aan de invloed op het welbevinden. Processen veranderen.
Verschillende klanten betrekken me bij veranderingen rondom voedingsprocessen die soms grote gevolgen hebben. Keukenmedewerkers worden voedingsassistenten, ‘samen met cliënten eten’ wordt ‘serveren aan het buffet’. Ook het voedingsaanbod wordt groter. Vulde je als cliënt vroeger daags tevoren de bestellijst in. Nu krijg je een menukaart (inclusief leesbrilletje) en wordt je bestelling ter plaatse klaargemaakt.
Veranderende fysieke belasting
De fysieke belasting van medewerkers verandert. Denk aan meer en langere looproutes. Zo was ik onlangs bij een ziekenhuis waar het aantal voedingsrondes per dag van 10 naar 17 is gegaan. Dat betekent dat er 70% meer gelopen moet worden. Vaak neemt het aantal handelingen toe, en ook het cliëntencontact en de communicatie verandert. De grotere diversiteit geeft meer bewegingsafwisseling, dat is een feit. Helaas moeten ondersteunende diensten het werk vaak met minder mensen doen. Bij kleinschalig wonen ontstaan een soort grote huishoudens. Doordat ‘portioneren in de professionele keuken’ verandert in ‘boodschappen doen, koken en afwassen’. Ik signaleer dat medewerkers vermoeider zijn en vaker nek-, schouder- en polsklachten hebben.
Maatwerk oplossingen
Je staat er niet bij stil, maar dagelijks worden er heel veel drankjes ingeschonken. Koffie, thee, fris, melk enzovoort. De polsbelasting is daardoor hoog. Dat zou je kunnen verminderen door met twee handen te schenken. Of wat te denken van het rijden met voedingskarren en buffetwagens? De beste oplossing is een motor. Maar als die er niet op zit, kun je er in ieder geval voor zorgen dat je de beweging inzet met je hele lichaamsgewicht vanuit je benen.
In een restaurantomgeving spelen weer andere aspecten een rol. Zo kunnen rollators de werkruimte beperken en zo zorgen voor extra fysieke belasting.
Door met cliënten af te spreken dat de rollator tijdens het eten niet bij de tafel staat, maar langs de kant of in een speciaal vak, voorkom je dat. En als je vervolgens bij het afruimen een kaartje gebruikt, scheelt dat weer tillen en lopen.
Deel met elkaar
Dit zijn voorbeelden waarin medewerkers hun knelpunten samen zijn gaan bespreken. Wat voor de één een probleem was, was het voor de ander juist niet. Samen creëerden ze werkbare oplossingen. Mijn tip: deel met elkaar, leer van elkaar en zorg voor steun van de leidinggevende. Iedereen heeft er belang bij.
Een advies voor de leidinggevende
Zie fysieke belasting als essentieel onderdeel van het werkproces. Organiseer het onvoldoende en het zorgt voor (hoge) faalkosten. Denk aan verminderde arbeidsproductiviteit en inzetbaarheid, verzuim, vervangingskosten, procesverandering, vermindering van werkplezier et cetera. Regel fysieke belasting goed en het draagt positief bij aan het resultaat (lees: minder faalkosten). Breng daarom bij (veranderingen in) de werkprocessen de fysieke belasting in kaart en weeg de resultaten mee in verder besluitvorming. Eenmaal ingevoerde veranderingen draai je niet meer zo snel terug. En geloof me, de faalkosten staan in geen verhouding tot de onderzoekskosten.
